ကျွန်တော်တို့ ထင်ထားတဲ့အချိန်ထက် စောတဲ့ တီထွင်မှုများ
ယနေ့ခေတ် ကျွန်တော်တို့နေ့စဉ် မြင်တွေ့နေရတဲ့ အရာတော်တော်များများကို ဒီဘက်ခေတ်မှပေါ်လာတာလို့ ကျွန်တော်တို့အများစု ထင်ကြလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တချို့အရာတွေဟာ ကျွန်တော်တို့ ထင်ထားတာထက် နှစ်ပေါင်းများစွာ စောပြီးပေါ်ပေါက်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုအရာတွေအများကြီးရှိတဲ့အနက် တချို့ကို သုတဇုန်မိတ်ဆွေများအတွက် ပြန်လည်ဝေမျှလိုက်ပါတယ်။
မော်တော်ကား
မော်တော်ကားတွေဟာ ယနေ့ခေတ်မှာတော့ မြို့တွေမှာသာမက တောရွာတွေမှာပါ ပေါများစွာ တွေ့နေရပြီဖြစ်ပါတယ်။ မော်တော်ကား တီထွင်မှုတွေကို ၁၉၀၀ ဝန်းကျင်လောက်မှ ပေါ်လာတာလို့ ထင်ကောင်းထင်နိုင်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ပထမဆုံးမော်တော်ကားကို လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၂၀၀ကျော် ၁၇၇၁ ခုနှစ်ကတည်းက ပြင်သစ်လူမျိုး တီထွင်သူ Nicolas-Joseph Cugnot က တီထွင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သုံးဘီးသစ်သားကားဖြစ်ပြီး ရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်တပ်ဆင်ထားပါတယ်။
စကိတ်
စကိတ်တွေဟာလည်းဒီဘက်ခေတ်မှာ ပေါ်လာတာလို့ ထင်နိုင်စရာရှိပေမယ့် ဒတ်ချ်လူမျိုးတယောက်က ၁၇၀၀ ခုနှစ်လောက်ကတည်းက တီထွင်ပြီး စစီးနေခဲ့ပါပြီ။ သူ့ရဲ့စကိတ်ကတော့ သစ်သားဘီးနဲ့ဖြစ်ပြီး သစ်သားပြားအောက်ခံကို သံနဲ့ရိုက်ကာဖန်တီးထားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့တီထွင်မှုဟာ ကမ္ဘာတလွှားကို ပျံ့နှံ့သွားခဲ့ပြီး ၁၈၆၃ ခုနှစ်မှာတော့ အမေရိကန်မှာ rollerblade စကိတ်တွေ စပေါ်လာပါတော့တယ်။
3D Printer
ဒီဘက် ၁၀ စုနှစ်မှာ 3D နည်းပညာဟာ အလွန်တိုးတက်လာပြီး ဝါသနာပါသူတွေဝယ်ယူအသုံးပြုနိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ 3D Printer တွေကို၂၀၁၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှ လူတွေသတိထားမိလာကြတာဖြစ်ပေမယ့် တကယ်တော့ ၁၉၈၁ ခုနှစ်ကတည်းက ဂျပန်တွေဟာဖစ်ပေမယ့် 3D Printer ကိုတီထွင်နိုင်ခဲ့ပြီး သူတို့ရဲ့ Printer ဟာ photopolymer တွေကို အစိုင်အခဲအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲဖန်တီးပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ့်တကယ် ပထမဆုံး 3D Printer အဖြစ်သတ်မှတ်ခံရတာကတော့ အမေရိကန်လူမျိုး တီထွင်သူတယောက်ဖြစ်တဲ့ Chuck Hull ရဲ့ 3D Printer ဖြစ်ပါတယ်။
ရောင်စုံရုပ်ရှင်
ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဆေးရောင်စုံဇာတ်ကားကတော့ ၁၉၅၈ ခုမှာ ထွက်ရှိလာခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားနာမည်က “ချစ်ခဲ့တာအမှန်ပါပဲ ” ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါရိုက်တာရွှေဘော်ရိုက်ကူးပြီး ကြည်ကြည်ဌေး ၊ မြင့်အောင် ၊ ဖိုးပါကြီးတို့ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားတဲ့ဇာတ်ကားဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာတော့ ကာလာဖလင်နည်းပညာဟာ ၁၉၀၀ တဝိုက်ကတည်းက ပေါ်ပေါက်နေခဲ့တာဖြစ်ပြီး ပထမဆုံးကာလာဖလင်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတာကတော့ ၁၉၀၂ ခုနှစ်က Edward Raymond Turner ဖန်တီးထားတဲ့ဖလင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဖလင်မှာ မိန်းကလေးငယ် ဒါန်းစီးနေတာနဲ့ စစ်သားတွေချီတက်နေတဲ့လှုပ်ရှားမှုတွေ ပါဝင်နေပါတယ်။
တူရိယာပစ္စည်း
ပထမဆုံး တူရိယာပစ္စည်းတွေ ဘယ်အချိန်လောက်က ပေါ်ပေါက်နေပြီလို့ မိတ်ဆွေထင်ပါသလဲ။ ဂျာမနီနိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းက ဂူတွေထဲမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ပုလွေတွေကတော့ သက်တမ်းခန့်မှန်းမှုအရ နှစ်ပေါင်း ၄၂၀၀၀ ခန့်ရှိပြီလို့ သိရပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က လူသားတွေဟာ ဒီပုလွေတွေကို ငှက်အရိုး ၊ အမွှေးရှည်ဆင်ကြီးတွေရဲ့ အစွယ်တွေနဲ့ ဖန်တီးခဲ့ကြပြီး ပြန်လည်ရှာဖွေတွေ့ရှိစဉ်မှာတော့ အပိုင်းပိုင်းကျိုးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
ကွန်ဒုံး
ဒီကွန်ဒုံးပုံကိုတော့ စိတ်ဝင်စားစရာပုံရိပ်များ album မှာတင်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ကွန်ဒုံးတွေ ဘယ်အချိန်က စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့သလဲ ဆိုတာ အတိအကျမသိရပေမယ့် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ရသမျှထဲမှာ အစောဆုံးကွန်ဒုံးကတော့ ၁၇ ရာစုမှာ အသုံးပြုခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဆွီဒင်နိုင်ငံ Lund မြို့မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ဒီကွန်ဒုံးကို ၁၆၄၀ ခုနှစ်လောက်က ဝက်အူနဲ့ ဖန်တီးခဲ့တာဖြစ်ပြီး ပစ္စည်းနဲ့အတူပါတဲ့ စာအညွှန်းကတော့” ရောဂါတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ပူနွေးတဲ့နွားနို့နဲ့ ဆေးကြောပါ”ဟူ၍ ဖြစ်ပါတယ်။
လူနာရဲ့ သဘောတူညီချက်
ဒီဘက်ခေတ်မှာ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ခွဲစိတ်မှုတွေပြုလုပ်တဲ့အခါ လူနာရဲ့ခွင့်ပြုချက်ကို တောင်းခံကြတာ တွေ့ဖူးကြားဖူးကြမှာပါ။ INFORMED CONSENT လို့ခေါ်တဲ့ ဒီဖောင်နဲ့ အဓိပ္ပါယ်တူတဲ့ ခွင့်ပြုချက်တောင်းတဲ့စာကို အေဒီ ၁၆ရာစု အော်တိုမန်အင်ပါယာလက်ထက်ကတည်းက အသုံးပြုခဲ့တယ်ဆိုတာ Qadi မှတ်တမ်းတွေမှာ တွေ့ရပါသတဲ့။
အိမ်သာသုံးစက္ကူ
အိမ်သာသုံးစက္ကူတွေကို ယနေ့ခေတ်အခါမှာတော့ ကမ္ဘာတလွှားမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သုံးစွဲနေရကြပြီဖြစ်သလို နှစ်စဉ် သန်းနဲ့ချီတဲ့ စက္ကူလိပ်တွေကို ထုတ်လုပ်နေရပါတယ်။ အိမ်သာသုံးစက္ကူတွေကို လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀ကျော်လောက်ကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံ Zhejiang ပြည်နယ်မှာသုံးစွဲနေပြီလို့ Yan Zhitui ရဲ့ မှတ်တမ်းအရ သိရှိရပါတယ်။
ရေခဲမုန့်
ယနေ့ခေတ်မှာတော့ ရေခဲမုန့်တွေကို ပုံစံ အရောင် အရသာမျိုးစုံနဲ့ ထုတ်လုပ်နေပြီး လူကြိုက်များတဲ့ သားရေစာတခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ရေခဲမုန့်စတင်ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ မတူညီတဲ့ဇာတ်လမ်း ၂ ခုရှိပါတယ်။ ပထမတခုကတော့ ရောမဘုရင်နီရိုးဟာ အေဒီ ၅၄မှာ သူ့ရဲ့အခိုင်းအစေတွေကို တောင်တန်းတွေရှိရာသွားပြီး နှင်းတွေစုဆောင်းကာ ပျားရည် ၊ သစ်သီးရည် ၊ ပန်းဝတ်ရည်တို့နဲ့ရောစပ်ပြီး ရေခဲမုန့်ကို ဖန်တီးခဲ့ပါသတဲ့။
နောက်တမျိုးက
Goid